Lichaam samenstelling: spieren, vetten en vocht.

Als mensen willen afvallen kijken de meeste naar hun gewicht en BMI. BMI is een goed meetinstrument om te kijken of je een gezond gewicht hebt voor je lengte. BMI heeft echter een minpuntje; het kijkt namelijk niet na de samenstelling van het lichaam. Kijk maar eens naar 2 mensen met dezelfde lengte, lichaamsgewicht en geslacht; deze zien er vaak anders uit omdat ze een andere lichaamssamenstelling hebben. Onder lichaamssamenstelling wordt onder andere verstaan: het vochtpercentage, botmassa, spiermassa en vetmassa. De lichaamssamenstelling kan je onder andere meten met een Tanita of Inbody weegschaal. Deze weegschalen meet je lichaamssamenstelling door een zeer laag en veilig elektrische signaal vanaf vier metalen plaatjes door de voeten naar je benen en buik te sturen om zo de metingen te krijgen.

Lichaamsvocht (%)
Mogelijk heb je wel eens gehoord dat een mens bestaat uit ongeveer 50% uit water/vocht en dat water een belangrijke rol speelt in de verschillende lichaamsprocessen. Het water in ons lichaam zit in elke cel, weefsel en orgaan. Een gezond percentage lichaamsvocht voor vrouwen ligt tussen de 45% en 60%. Bij mannen is dit tussen de 50% en 65%. Dit komt doordat vrouwen in verhouding tot mannen meer lichaamsvet hebben.

Botmassa
De botmassa verschilt niet veel per persoon. De botten wegen slechts tussen de 2.5 en 4 kg. Het is dus niet zo dat sommige mensen “zware” botten hebben. Om gezonde en sterke botten te behouden moet je ervoor zorgen dat je genoeg calcium en vitamine D via voeding binnenkrijgt. Naast voeding is beweging erg belangrijk om je botten versterken en behoud van gezonde botten.

Spiermassa
De spiermassa heeft een groot aandeel op ons totale gewicht. Vanaf ons 30e levensjaar verliest iedereen elk jaar ongeveer 1% van zijn spiermassa. Vanaf je 70ste levensjaar is het zelfs 3%. Om je spiermassa zo goed mogelijk te behouden is het bewegen van je lichaam (2x per week spier- en botversterkende oefeningen) en het eten van genoeg eiwitten erg belangrijk. Een gezonde spiermassa voor mannen ligt minimaal tussen de 40% en 48% van de totale lichaamsmassa (vb. man van 80 kg dus 32-38.4 kg). Voor vrouwen ligt dit wat lager; deze moet minimaal tussen de 34% en 44% van de totale lichaamsmassa liggen.

Vetmassa (%)
Veel mensen hebben een negatieve kijk op lichaamsvet. Echter is lichaamsvet belangrijk voor verschillende lichaamsfuncties zoals: energieopslag, hormoonproductie, bescherming van organen en isolatie. Mannen hebben in verhouding tot vrouwen een lager vetpercentage, omdat vrouwen (meer) vet nodig hebben voor de ovulatie (eisprong) en bescherming van de baarmoeder. Daarnaast bestaat het borstweefsel van vrouwen voornamelijk uit vet. De gezonde vetpercentage range voor mannen is tussen de 12 en 25% en voor vrouwen is het tussen de 21 en 36%. Deze range kan variëren afhankelijk van geslacht, leeftijd en gezondheidsfactoren.

Het “slechte” lichaamsvet wordt ook wel buikvet of viscerale vet (vet in en tussen de organen) genoemd. Een te hoog viscerale vet kan gezondheidsproblemen opleveren maar wij hebben viscerale vet nodig om onze belangrijke organen te beschermen. Visceraal vet kan je meten met een Tanita/Inbody weegschaal. De gezonde visceraal vetwaarde zit tussen de 1 en 6. Tussen de 7 en 12 moet je gaan opletten en boven de 13 is een verhoogde waarde.
Thuis kan je buikvet meten met behulp van een meetlint. Om goed te kunnen meten ga je rechtop staan en breng je een meetlint aan op navelhoogte, op de blote huid. Trek tijdens het meten de meetlint niet te strak aan. Voor vrouwen is de richtlijn om de buikomtrek lager dan 80 cm te houden, voor mannen is dit 94 cm. Dit is voor veel mensen echter wel lastig!